Podczas Potopu szwedzkiego, całe konwoje płynęły przez Toruń i Malbork, by dotrzeć do Elbląga lub do Piławy. Tam szwedzkie zdobycze były przeładowywane na żaglowce. Pod pokłady trafiały dzieła sztuki, broń, stroje, księgi i przedmioty codziennego użytku. W szwedzkich muzeach do dziś można zobaczyć sztandary polskich miast, róg myśliwski Zygmunta III czy tarcze należące do Zygmunta Augusta. W 1702 r. Szwedzi przejęli nawet turecki namiot zdobyty przez Sobieskiego pod Wiedniem. Również w szwedzkich bibliotekach i muzeach można odnaleźć najdawniejszy tekst Bogurodzicy i innych pieśni religijnych. Do Szwecji musi udać się także ktoś, kto chciałby zobaczyć dzieło Kopernika - "O obrotach sfer niebieskich".
W 1974 r. Polska odzyskała tak zwaną rolkę sztokholmską. Jej przekazanie było elementem podejmowanych przez Szwecję prób ocieplenia stosunków z PRL.
W latach 1655-1660 znaczna część Polski znajdywała się pod szwedzką okupacją. Jej ziemie zamierzano wykorzystać między innymi w celu gospodarczego wspierania machiny wojennej Karola Gustawa i pomagały też w modernizacji samej Szwecji. Za morze wywożono bowiem mnóstwo zrabowanych przedmiotów.
Wszystkie te skradzione dobra przyczyniły się do rozwoju kultury i życia intelektualnego za morzem. A sama Rzeczpospolita w wyniku Potopu zaczęła staczać się coraz bardziej ku zagładzie.
Zbroja Zygmunta Augusta i inne militaria (Livrustkammaren), najstarsze szwedzkie muzeum nosi nazwę Livrustkammaren, czyli "Królewska zbrojownia". Jego zbiory zostały udostępnione zwiedzającym w 1693 r. Znajdują się w Pałacu Królewskim w Sztokholmie. Zgromadzono tam militaria, dzieła sztuki i przedmioty codziennego użytku, należące do rodziny królewskiej od pięciu wieków.
Zrabowane dobra nie wróciły do Polski po zakończeniu wojny. W podpisanym w Oliwie traktacie pokojowym Polska zastrzegła do nich prawo. Wkrótce za morze wysłano nawet Godfryda von Schröera, którego zadaniem było odzyskanie najistotniejszych druków i rękopisów, czego niestety udało się zrobić całkowicie. Później też podejmowano próby odzyskania naszej własności. Miało to miejsce za rządów królów Jana III Sobieskiego oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego. Niestety, bez większych rezultatów.
Więcej: https://wiadomosci.onet.pl/swiat/potop-szwedzki-jakie-polskie-skarby-zrabowali-szwedzi/tlgekd7
Foto/ obraz: Józef Brandta "Pochód Szwedów do Kiejdan", 1889,
